وجود۷۲۶ واژه عربی در ۵۰ هزار بیت شاهنامه
شاهنامه پژوه کشور شامگاه چهارشنبه در مراسم بزرگداشت حکیم ابوالقاسم فردوسی در سالن اتاق بازرگانی اصفهان افزود: اگر این تعداد لغت را با ۵۰ هزار بیت سروده شاهنامه مقایسه کنید، رقم بسیار اندکی است.
سجاد آیدین لو با اشاره به دیدگاهی که در برخی افکار عامه یا حتی برخی خواص در باره پیراستگی شاهنامه از هر واژه و ترکیب عربی وجود دارد، افزود: این دیدگاه معتقد است که امتیاز شاهنامه این است که در آن هیچ لغت یا ترکیب معرب بکار نرفته و تمام این گنجینه بزرگ به زبان فارسی سروده است.

وی یادآور شد: این دیدگاه در نزد جمعی از ایرانیان در گذشته هم وجود داشته و حتی در افسانهای آمده است که سلطان محمود غزنوی به فردوسی گفته است اگر چنین اثری را بدون وجود هیچ واژه عربی خلق کند، از صله و عنایت شاهانه برخوردار میشود.
این استاد دانشگاه با رد این نظریه و ارائه دیدگاه برخی شاهنامهشناسان داخلی و خارجی در باره وجود برخی واژگان یا ترکیبهای عربی در اثر جلیل القدر حکیم توس گفت: در تازهترین بررسی دکتر جلال خالقی مطلق گفته شده است که حدود ۵۰۰ واژه و اسم خاص عربی در شاهنامه وجود دارد.
وی افزود: من در مقاله ۸۰ صفحهای تحت عنوان «برمایون» (برادر فریدون در شاهنامه) که در آینده منتشر خواهد شد، نشان دادهام که در شاهنامه در مجموع ۷۲۶ واژه و اسم خاص عربی یا معرب وجود دارد.
آیدین لو در عین حال وجود این تعداد واژه معرب در اثر عظیم شاهنامه را نشان قوام و قوت شاهنامه بعنوان نامه نامور هزارهها توصیف کرد و گفت: این کار علاوه براینکه نماد پیروی حکیم توس از طبیعت هنجار رایج روزگار اوست، از تاثیر زبان منثور و مکتوب آن دوران در شاهنامه و هوشیاری فردوسی در تشخیص بلاغت اثرش و درونمایه ایرانی آن حکایت میکند.
وی یادآور شد: فردوسی با اینکه در برخی از قسمتهای اولیه شاهکارش واژگانی کاملاً فارسی بکار میبرد در قسمتهای بعد در جاهایی عامداً همان مفاهیم را به زبانی عربی بکار میگیرد و این امر نشانه توان و قدرت مانور واژگانی حکیم توس است.
وی گفت: اغلب این واژگان عربی اندک در عین حال معرف قالب مفاهیم ذهن آشنا و مانوس برای مردم زمانه فردوسی است.
این شاهنامه پژوه و استاد دانشگاه تاکید کرد: فردوسی بدرستی از زبان طبیعی روزگارش برای سرودن شاهکارش استفاده کرده است.
نوزدهمین برنامه سالروز بزرگداشت فردوسی در اصفهان توسط انجمن دوستداران فردوسی در این شهر برگزار شد.
«چگونه شاهنامه سند هویت ما شد» و «جز احسنت از ایشان نبُد بهره ام- بگفت اندر احسنتشان زهراهام»، عنوان گفتار دو تن دیگر از شاهنامه پژوهان در این نشست بود.
شعرخوانی، نقالی و شاهنامه خوانی از دیگر برنامههای این نشست یکروزه بود.
حکیم ابوالقاسم فردوسی توسی (زادهٔ ۳۱۹ و درگذشتهٔ پیش از ۳۹۷ خورشیدی)، سخن سرای نامی و سرایندهٔ شاهنامه، حماسهٔ ملی ایران است.
فردوسی را بزرگترین حماسه سرا و سرایندهٔ پارسی گو دانستهاند.
وی در شاهنامه از دودمانهای پادشاهی پیشدادیان، کیانیان، اشکانیان و ساسانیان نام برده است.
سرودههای فردوسی نه تنها در ایران بلکه در بسیاری از کشورها و دانشگاههای شناخته شدهٔ دنیا مانند دانشگاه کمبریج انگلستان و دیگر دانشگاههای اروپایی و آمریکایی مورد پژوهش قرار گرفته است.
ایرنا